Donderdag verscheen een oproep in Trouw om de maximumstraf voor doodslag te verhogen. Die hartenkreet kwam Gerrit van der Brug, topman bij het Openbaar Ministerie. Volgens hem is het gat tussen de maximumstraffen voor moord en doodslag te groot.

In 2006 is de maximumstraf voor moord verhoogd van twintig naar dertig jaar. De aanleiding daarvoor was het grote verschil tussen een celstraf van twintig jaar en de levenslange gevangenisstraf. In Nederland hebben we een redelijk kleine groep gevangenen. Het aantal gedetineerden daalt ieder jaar. Toch lijkt het alsof we ons in de politiek en overheid vooral afvragen hoe we deze krimpende groep strenger kunnen straffen.

Van der Brug zit ook op die eenrichtingsweg. Hij noemt een celstraf van twintig jaar ‘wel te overzien’ terwijl dertig jaar er al meer op begint te lijken. Bij doodslag lijkt het hem er ook om te gaan dat er maar zo zwaar mogelijk gestraft kan worden. Het cruciale verschil tussen doodslag en moord, voorbedachte rade, is volgens hem te moeilijk om te bewijzen. Hij haalt de zaak aan tegen Bekir E., die de 16-jarige Hümeyra doodschoot. In die rechtszaak werd de term ‘executie’ genoemd, maar toch kon moord niet bewezen worden. In plaats van dat hij de wetgever vraagt om weer eens te kijken naar de definities van moord en doodslag, gaat Van der Brug voor de makkelijke weg.

Echte gerechtigheid lijkt niet belangrijk, als we daders maar lekker lang kunnen opsluiten. Opgeruimd staat netjes. Een gevangenisstraf dient in de kern drie doelen: vergelding voor het misdrijf, bescherming van de maatschappij en rehabilitatie van de dader. Die houden elkaar in balans en alle drie zijn nodig: zonder vergelding is rehabilitatie niet mogelijk omdat een dader ziet dat zijn daden geen gevolgen heeft. Rehabilitatie is echter nodig voor de bescherming van de maatschappij.

Ferdinand Grapperhaus, onze Minister van Justitie voelt waarschijnlijk wel wat voor de oproep van Van der Brug. Hij vindt het gat tussen de maximumstraffen voor doodslag en moord ook te groot. ‘Daar is in 2006 (…) niet over nagedacht’.

Niemand vraagt zich nog af of we überhaupt zwaarder moeten straffen. Er wordt vooral nagedacht over hoe we zwaarder kunnen straffen en hoe we dat makkelijker kunnen doen. Rehabilitatie wordt steeds minder belangrijk als mensen steeds langer worden opgesloten. Dit is een cynische gedachte die door de jaren heen verandert in een cynische trend.

Zoals wel vaker wint dodelijke efficiëntie het binnen de overheid van genade. Dat staat netjes.

Siewerd de Jong is voorzitter van PerspectieF en ondernemer. Zijn favoriete dichtvorm is rap.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Joëlle Gooijer de column 'Pootje over'. Tot volgende week!