Waarden en Normen vragen om cultuuromslag

donderdag 11 augustus 2005 13:58

Sinds enkele jaren staan waarden en normen weer op de agenda. Door de verloedering van de samenleving is er een hernieuwde roep naar normen ontstaan. Als SGP en ChristenUnie juichen wij dit toe, maar we willen er ook een paar kanttekeningen bij plaatsen. Voor echte normen is het nodig om ons op de achterliggende waarden te bezinnen, en niet alleen op de gevolgen van het ontbreken van normen.

Sinds enkele jaren staan waarden en normen weer op de agenda. Door de verloedering van de samenleving is er een hernieuwde roep naar normen ontstaan. Als SGP en ChristenUnie juichen wij dit toe, maar we willen er ook een paar kanttekeningen bij plaatsen. Voor echte normen is het nodig om ons op de achterliggende waarden te bezinnen, en niet alleen op de gevolgen van het ontbreken van normen.

De afgelopen jaren stonden normen volop in de belangstelling. Als SGP en ChristenUnie zijn we echter bang dat het vaak niet gaat over “waarden en normen”, maar meer over “gevolgen en normen”. Er moet ingegrepen worden, omdat we last hebben van de toenemende criminaliteit, bedreigd voelen en verloedering. We zijn de gevolgen van de normloze vrijheid beu, daarom moeten er weer normen komen, en die moeten goed gehandhaafd worden.
Een voorbeeld: we vinden het geen probleem dat duizenden landgenoten zichzelf beschadigen door alcoholmisbruik (“dat moet tegenwoordig kunnen, het is immers hun vrije keuze”), maar we vinden het wel een probleem, als dat in onze straat gebeurt. Tegen de gevolgen (overlast in onze straat) moet worden opgetreden, maar de waarden (het is mensonwaardig en onethisch dat mensen zichzelf beschadigen door alcoholmisbruik) laten ons koud.
De huidige roep om meer normen dreigt voor een groot deel waarden-loos te blijven: het gaat ons niet om de waarden achter de normen, maar om de gevolgen van het ontbreken van normen.
 
Volgens de SGP en de ChristenUnie moeten waarden en normen gebaseerd zijn op de oudste en zuiverste richtlijn die we hebben, op de Bijbel, het Woord van God. Wij mensen maken er hier op deze wereld een grote chaos van, maar in de Bijbel roept God ons op om een nieuw leven te beginnen, om te stoppen met ons materialisme en egoïsme, en ondanks onze chaos toch werkelijk menswaardig te gaan leven.
De Bijbel gaat niet uit van de gevolgen van normloosheid, maar van de waarden achter de normen. Wij moeten God liefhebben boven alles, en onze medemens als onszelf. We zijn rentmeester, en moeten de aarde “bouwen en bewaren”. We mogen dus geen roofbouw plegen op de natuur, op onze medemens en ook niet op onszelf. Alles wat we doen, moeten we kunnen verantwoorden voor God.
 
De Bijbel geeft ons de Tien Geboden, maar ook allerlei andere wegwijzers, waaruit bijvoorbeeld de noodzaak van volstrekte eerlijkheid, hart voor de medemens dichtbij en ver weg, een rechtvaardige samenleving en een onpartijdige overheid naar voren komen.
Het is de uitdaging om dit te vertalen naar de praktijk van alledag, om op basis van de Bijbelse waarden antwoorden te vinden op de vraagstukken en problemen van vandaag. Als SGP en ChristenUnie willen we hieraan graag ons steentje bijdragen, zowel op landelijk, regionaal als plaatselijk niveau.
 
Een voorbeeld van deze vertaling: God is de oorsprong van het leven. Daarom mogen wij het leven van onszelf en van onze medemens niet in gevaar brengen. Daarom hebben wij de plicht om te zorgen voor onze zieke, bejaarde en gehandicapte medemens, ook als hun leven in onze ogen niet meer “waardevol”, of zelfs “ongewenst” zou zijn. Daarom is het ook mens-onwaardig als op televisie, video en computerspelen geweld en doodslag als amusement voorkomen.
 
Vanuit deze waarden bepleiten wij op landelijk niveau respect voor het leven, een goede gezondheidszorg, duidelijke normen voor de media, bescherming tegen verslaving en een sociaal verantwoorde economie. En op grond van dezelfde waarden, en dus niet omdat wij graag overal “tegen” zijn, hebben wij ernstige bezwaren tegen abortus, euthanasie, genetische manipulatie, geweld op televisie, gedoogcultuur, 24-uurseconomie, enzovoorts.
Op plaatselijk niveau hebben we daarom bezwaar tegen het toestaan van instanties als bordelen, coffeeshops en gokhallen, en pleiten we vóór goede zorgvoorzieningen, alcohol- en drugspreventie, een eenduidig veiligheidsbeleid en voor eerlijk en consequent handelen door politici, zowel vóór de verkiezingen als erna.
 
In de Bijbel doet God een appèl op iedereen, maar ook op de gehele samenleving en op de overheid om naar Zijn wil te leven en om ons gedrag te baseren op de Bijbelse waarden. De overheid moet zich daarom niet allereerst richten op wat ik wil ("at your service"), maar op de wil van God (“tot Uw dienst”), omdat juist dit leidt tot een samenleving met waarden-volle normen.
 
Daarom vereisen “normen en waarden” een omslag in het denken. We moeten niet meer onszelf en de gevolgen van andermans gedrag als uitgangspunt nemen, maar we moeten ons (samen)leven baseren op de Bijbelse waarden, omdat daaruit de beste normen voortvloeien. Daarom handhaaf je normen ook niet met “meer blauw op straat”, maar heb je er een cultuuromslag voor nodig. Het gaat om bezinning op de waarden, die de grondslag voor onze normen en ons handelen zijn.
Waarden en normen kun je niet zomaar afkondigen of opleggen, maar moeten een zaak van hart, hoofd en handen zijn. Normen kun je misschien nog een beetje proberen te handhaven, maar met waarden lukt dat zeker niet.
 
Aan deze cultuuromslag wil de fractie SGP-ChristenUnie graag meewerken. Daarvoor hebben we uw steun nodig, niet alleen in het stemhokje, maar vooral ook door samen met ons mee te denken over de vertaling van Bijbelse waarden naar alledaagse normen. Want de terugkeer van waarden en normen vraagt om een voortdurende bezinning, en daarvoor is ook uw bijdrage nodig!
 
Elof Nieuwenhuis, fractie-adviseur SGP-ChristenUnie Lisse
 

« Terug

Reacties op 'Waarden en Normen vragen om cultuuromslag'

Geen berichten gevonden

Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.