Ter inspiratie
Een vriendin van mij, met veel ervaring in haar vak, veel extra’s qua opleiding, nog in loondienst. Ze neemt ruim een jaar terug de sprong en gaat als zelfstandig ondernemer aan de slag. Ze doet haar werk nu als ondernemer, met de nodige aanloopkosten voor apparatuur en kantoor. 

De omzet overtreft haar stoutste verwachtingen: het 10-voudige van haar prognose behaalt ze in haar eerste jaar. En binnenkort neemt ze een eerste arbeidskracht in vaste dienst. Ik kom tegen het einde van mijn betoog nog even terug op haar drijfveren, haar toekomst.

Over mijzelf
Sinds mei vorig jaar wethouder van de gemeente Gorinchem, daarvoor wethouder geweest in twee andere gemeenten. Sinds een maand wethouder Arbeidsmarktbeleid. Het doet goed om u welkom te mogen heten en tot u te spreken. Hier, onder u te zijn doet me denken aan 11 jaar werkzaam te zijn geweest bij het Ministerie van Economische Zaken; en later ook nog drie jaren werkzaam bij een middelgrote gemeente voor afdeling EZ.

Maar nu het onderwerp: Ondernemerschap in de arbeidsmarktregio Gorinchem… 

Weet u wat een arbeidsmarktregio is?
Het is een gebied dat met het vaststellen van de participatiewet en daaraan verbonden sociaal akkoord in 2012 zijn basis kent. Het sociaal akkoord wijst aan de sociale partners een bijzondere verantwoordelijkheid toe, en met name voor het creëren van werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt.

Per regio geldt dat wordt georganiseerd dat mensen zonder baan zo snel mogelijk worden ondersteund om weer werk te vinden. Daartoe is per regio een werkbedrijf opgezet onder begeleiding van sociale partners. In zo’n werkbedrijf neemt ook het UWV deel. Het is dus niet alleen bedoeld voor mensen met een beperking. 

Zo komen we ook uit op een stuk onzekerheid op de arbeidsmarkt. En vormt die onzekerheid een directe aanleiding voor oog hebben voor de toekomst, toekomst voor de kansen van werkzoekenden. De arbeidsmarkt kent vraag en aanbod dus deze heeft ook betekenis voor de werkgevers: en dus ook voor de kleinere ondernemers zoals U.

Hoe ziet die arbeidsmarkt Gorinchem eruit?
Enkele kentallen: 

• Een jaarlijkse omzet van 4,5 mrd euro.
• Een beroepsbevolking van 84.000 werknemers nu naar 80.000 in 2030.
• Een arbeidsparticipatie van 66%.
• Van de werknemers is 60% werkzaam in eigen regio, 40 % daar buiten.
• Grootste sector bouw (11%).
• Belangrijke andere sectoren: maritiem, overige maakindustrie, watertechnologie, agrifood, logistiek (5-7%).
• Over kansen: meest innovatief: agrifood, water- en maritieme industrie); het zijn in onze regio stuwende sectoren, die van betekenis zijn voor veel bedrijvigheid buiten hun sectoren.
  
  En de kleine ondernemers? Zij worden beschouwd als dat deel dat het meeste doet aan groei van omzet van onze regio! Een belangrijk deel van de economische motor! Kansen voor kleine ondernemers komen o.a. wanneer grotere bedrijven in onze regio gaan out-sourcen.

Dan over het ondernemerschap; u bent gericht op de kansen die er zijn; en de rol van de gemeenten die ze daarbij hebben. 
Als ondernemer bent u gericht op nieuwe producten of diensten. Of op nieuwe product-markt combinaties; of op cross-overs vanuit verschillende sectoren. Of u bent in om vooral in technologische zin zich te vernieuwen, te innoveren.

Uit onderzoek blijkt dat de helft van de economische groei uit dit ondernemerschap voortkomt. De andere helft van groei heeft te maken met goede ‘vestigingsfactoren’. Dan is de overheid aan zet: de overheid die bijvoorbeeld zorgt voor voldoende vestigingsruimte. Of voor de werknemers bijv. voor voldoende woningen, voldoende recreatieve mogelijkheden. Het zijn allemaal bekende activiteiten van de overheid.

Maar welke betrokkenheid heeft de overheid dan op het arbeidsmarktverhaal? 
Met het zijn van arbeidsmarktregio dien je een stevig aanspreekpunt te zijn van vraag en aanbod; bijvoorbeeld voor advies over de kansen op de arbeidsmarkt. Maar ook door te werken aan de bewustwording over de mogelijkheden om in de techniek werkzaam te zijn. Zoals dat in onze regio gebeurt met het organiseren van Game on. Verder door als overheid bedrijven bijeen te brengen en hen op mogelijkheden te wijzen.

U wilt nog meer horen. Zo bestaat het leerwerkloket waarbij leerlingen voor stages bij het bedrijfsleven worden geadviseerd. Je zou dan zelfs kunnen zeggen dat de overheid een stuwende kracht is. Een ander voorbeeld is Koersen op kansen; een netwerkbijeenkomst op 30 november waar verder nagedacht wordt over benutten van kansen aan de hand van aanstekelijke voorbeelden die dan worden getoond. Verder worden er door de gemeenten onder de naam Werkwaard (zie volgende spreker) ook per sector bijeenkomsten georganiseerd.  

Maar alles staat of valt met eigen initiatief. In Limburg zijn zo ondernemers zelf rond de tafel gaan zitten (zgn. versnellingstafels), hetgeen heeft geleid tot 70 nieuwe cases voor het maken van business. 

Verder is het van groot belang om de regio goed op de kaart te zetten. Een goede regiobranding heet zo iets. Een ander voorbeeld is het zogenaamd Regioleren. Daarbij wordt de beroepspraktijk meer in het onderwijs ingebracht. Verder worden er voorbereidingen getroffen voor een fonds (revolving)dat initiatieven wil ondersteunen die leiden tot vergroting van de regionale werkgelegenheid.

Ten slotte
Terug naar mijn vriendin. Wat denkt u: wil zij haar omzet verder verhogen? Overigens hebt u een idee in welke branche ze actief is? Ik zal het u vertellen: ze is gestart met een hoogwaardige vorm van huiswerkbegeleiding: een gat in de markt: en ik zal u ook vertellen dat het niet de omzet, niet de winst, maar dat het haar om de toegevoegde waarde gaat die ze aan de toekomstige beroepsbevolking kan meegeven. Want dat heeft de arbeidsmarkt juist óók nodig!