Mark Rutte oogstte veel lof met zijn toespraak over de verlenging van de Corona-maatregelen. Direct, duidelijk, presidentieel. Wat mij in positieve zin is bijgebleven is zijn pleidooi voor een volwassen democratie. Geen regering die burgers oplegt wat te doen, maar kabinet en burgers gezamenlijke ten strijde tegen het virus. Mijn aanvulling: laten we in deze tijden ook onze digitale vrijheden koesteren.

Dat dit laatste niet zo vanzelfsprekend is zien we in de landen om ons heen. Zo hebben inwoners van Polen een thuisquarantaine-app: zit je verplicht in quarantaine dan kun je van de overheid een SMS krijgen die je binnen 20 minuten moet beantwoorden met een selfie. Of neem de Europese Commissie die wil dat de telecomaanbieders metadata van miljoenen Europeanen delen voor analyse van mobiliteitspatronen.

Als je de omvang en impact van het Corona-virus ziet is het begrijpelijk dat overheden het maximale doen om de pandemie in te dammen. Doel heiligt de middelen en anno 2020 is data ook hiervoor het nieuwe goud. En natuurlijk is ook in Europa het recht op bescherming van persoonsgegevens niet absoluut, het moet in balans zijn met andere fundamentele rechten.

Toch vind ik het verstandig dat ons kabinet vooralsnog niet overgaat tot Big Brother-maatregelen. Los van de effectiviteit, is het maar zeer de vraag of deze maatregelen wel tijdelijk blijven. Worden ze niet later voor andere - uiteraard goed bedoelde - doeleinden gebruikt? Verrekte handig om bij het nieuwe toeslagenstelsel huurders te verplichten locatiedata te delen ter voorkoming van toeslagenfraude. Bovendien kan de aangelegde surveillance-infrastructuur worden misbruikt door toekomstige leiders die wat minder ophebben met democratie en grondrechten.

Nee, dan liever een volwassen democratie met digitale vrijheden. Laten we het vertrouwen van Rutte niet beschamen en als burgers ook op dit gebied iets kleins terugdoen. Zwaai niet alleen naar je oude buurvrouw, maar installeer voor haar ook een veilige tool zodat ze thuis kan blijven én kan videobellen met haar kleinkinderen.

Bas de Groot houdt zich bezig met privacy en data protectie, schrijft op persoonlijke titel en was in 2014 lijsttrekker voor ChristenUnie Amsterdam.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Joëlle Gooijer de column 'Bonus'. Tot volgende week!