Er is een tekort aan mondkapjes, medische apparatuur en medicijnen. Niet alleen in Nederland, maar in heel Europa en daarbuiten. De VS ging er met de mondkapjes van de Duitsers vandoor, de Italianen met die van Nederland. Het gevolg is dat bevriende landen rollebollend over straat gaan. Onze Rijksoverheid benadrukt dat we elkaar allemaal nodig hebben met de slogan 'Alleen samen krijgen we Corona onder controle'. Gaat samen alleen over Nederland of ook over Europa?

Wat de Coronacrisis duidelijk maakt is dat Europa afhankelijk is van de wereldmarkt. Dat is een feit en het is niet terug te draaien. Wat je wel kunt doen is ervoor zorgen dat je een sterke speler bent op deze wereldmarkt. Daar ligt de uitdaging voor de Europese Unie. Terwijl Europese regeringsleiders kibbelen, lachen China, Rusland en de VS in hun vuistje.

De rol van de Europese Unie is op het gebied van gezondheidszorg vooral ondersteunend en coördinerend. Zo legt de Europese Commissie nu in het kader van RescEU, het EU-financieringsmechanisme voor ‘civiele rampen’, medische voorraden aan. De voorraad wordt opgeslagen in een lidstaat en de verdeling wordt beheerd door het Coördinatiecentrum voor respons in noodsituaties (ERCC). Ook wordt er behoorlijk geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek, zoals het ontwikkelen van vaccins.

Veel meer kan de Europese Commissie niet, want de zorgstelsels zijn heel verschillend georganiseerd in de lidstaten. Als het gaat om gezondheidszorg heeft Europa nu eenmaal niet alle macht over de lidstaten en dat hoeft ook niet. De echt uitdaging voor Europa ligt op de wereldmarkt.

Al voor de Coronacrisis was er een tekort aan medicijnen, ook in Nederland. Door globalisering en marktwerking is de productie van medicijnen sinds de jaren 80 verschoven naar China en India. In 2008 werd nog maar 20% van de grondstoffen voor medicijnen in Europa gemaakt. Daarmee is Europa afhankelijk geworden van China. Ook al verplaatsen we pillenfabrieken naar Europa en kunnen we vaccins ontwikkelen, de grondstoffen zullen nog steeds van elders moeten komen. Europa is en blijft dus afhankelijk van de wereldmarkt.  

De coronacrisis zal een keer stoppen, maar er zal ongetwijfeld (ooit) een nieuwe pandemie uitbreken. Zorg voor die tijd voor een sterke positie van Europa op de wereldmarkt. Dat kan alleen samen.

Anja Haga is kandidaat Europarlementariër, werkt bij Staatsbosbeheer en leeft plasticvrij.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Alex ten Cate de column 'We weten het niet'. Tot volgende week!