Redacteuren: Marnix Koops en Pieter-Jan de Jong

Om onze zorgen over de woonkrapte - in het bijzonder voor studenten en starters - te onderbouwen met eigen gewonnen data, hebben wij als redactie een enquête uitgevoerd onder (PerspectieF) jongeren. Hieronder de bevindingen van onze vragenlijst, een korte duiding van de opvallendste resultaten en enkele suggesties en opmerkingen van onze leden. 

Onze onderzoeksgroep bestaat uit 40 deelnemers, waarvan de grote meerderheid tussen de 18 en 30 jaar oud is. Verder wonen de ondervraagde jongeren verspreid over meerdere Nederlandse provincies, maar woont er niemand in Friesland, Limburg en Zeeland, wat door de afwezigheid van universiteiten en “studentensteden” enigszins verklaard zou kunnen worden. Daarnaast woont meer dan 60 procent van de ondervraagden in een stad, wat ook wijst naar een randstedelijke concentrering van onze leden.

De volgende drie vragen zoomen meer in op ons thema: de woningmarkt. Wat opvalt is dat een aanzienlijk deel van onze leden - meer dan 35% - nog thuis woont bij zijn of haar ouders. Dit zou een effect van de afschaffing van de basisbeurs kunnen zijn, maar kan ook verklaard worden door het gegeven dat de gemiddelde jongere vanwege de corona crisis liever in gezelschap bij ouders en familieleden blijft wonen. 

De mensen die aangeven ervaring te hebben met krapte op de woningmarkt zijn grofweg onder te verdelen in drie groepen. De eerste groep heeft tijdens de studententijd moeite met het vinden van een kamer of studio. De tweede groep zijn de jongeren die vanuit hun studentenkamer naar de sociale of vrije huursector willen verhuizen maar dat niet kunnen omdat de wachtlijsten te lang zijn (> 10 jaar). Tot slot is er de groep die de stap wil maken van een huurwoning naar een koopwoning. Er wordt aangegeven dat die stap niet gemaakt kan worden omdat zij geen enkele woning in hun leefomgeving voor minder dan € 190.000 kunnen vinden. Een alleenstaande starter zal met een modaal inkomen een dergelijk bedrag niet kunnen lenen bij de bank. Deze drie groepen geven duidelijk een probleem aan van de woningmarkt, namelijk dat er geen doorstroming plaatsvindt. Hierdoor wordt de markt stroperig en ontstaan er lange wachtlijsten of erg hoge prijzen voor koopwoningen. 

Als laatste vroegen wij ons af wie daadwerkelijk in een innovatieve woningvorm zou willen wonen. Uit de enquête blijkt dat de meeste ondervraagden wel in een tiny house zouden willen wonen, maar op de vraag welke van deze woonvormen een oplossing voor de woningkrapte kan geven, antwoordden meerdere ondervraagden minder positief. Een tiny house zou niet de toekomst hebben omdat het onpraktisch is, niet toekomstbestendig met het oog op uitbreiding van gezin en te veel grond zou kosten. Zo reageert iemand: ´tiny houses bieden extra opties, maar zijn niet de toekomst’. 

Wel zien we onder de ondervraagden ook positiviteit en worden ook oplossingen aangedragen. Meerdere jongeren wijzen bijvoorbeeld in de laatste vraag op de noodzaak van het bereikbaar en aantrekkelijk maken van de regio (Drenthe en Overijssel) om daar vervolgens nieuwe woningen te bouwen. Een andere correspondent reageert: ‘Ik vind de woon-zorg community een veelbelovende oplossing, zeker met de vergrijzing en de opkomende thuiswerk cultuur zou dit de eenzaamheid onder ouderen en jongeren goed aan kunnen pakken’. 

De conclusie die we uit deze enquête kunnen trekken is dat mensen over het algemeen wel geïnteresseerd zijn in innovatieve woonvormen, zoals tiny houses, wooncontainers of woon-zorgcombinaties, maar het vooral zien als een tijdelijke oplossing totdat ‘normale’ woningen worden bijgebouwd, zodat ze daar definitief kunnen ‘settelen’. Vandaar dat het woondebat niet zo spraakmakend was in de Tweede Kamerverkiezingen, er is maar één oplossing: méér huizen!