Column: Niet links, niet rechts, maar ondertussen ...

vrijdag 24 mei 2002 15:13

De ChristenUnie heeft bij de landelijke verkiezingen flink verloren. Na het wegslikken van de eerste teleurstelling wordt nu gezocht naar verklaringen voor deze domper: er wordt gerefereerd aan de grote verwarring die ontstond door de dood van Pim Fortuyn, de strategische keuze van veel kiezers voor het CDA, de uitstraling van de eigen lijstrekker en de negatieve gevolgen van het in campagnetijd reeds praten over eventuele regeringsdeelname. Ik geloof ook dat deze factoren een rol bij de electorale terugval van de ChristenUnie hebben gespeeld, en dat ze in de evaluatie van deze campagne goed moeten worden bekeken. Maar de kern van het probleem ligt mijns inziens ergens anders. Ons potentiële electoraat omvat niet alle kiesgerechtigden in Nederland, en veel christelijke kiezers vinden de ChristenUnie eigenlijk te links.

Tijdens de verkiezingscampagne hebben prominenten binnen de ChristenUnie er voortdurend op gehamerd dat hun partij niet ‘rechts’ is. Officieel heette het ‘niet links, niet rechts, maar christelijk sociaal’. Persoonlijk begreep ik niet meteen hoe ik dat moest interpreteren, maar gelukkig werd in de dagelijkse politieke praktijk enigszins duidelijk wat daaronder verstaan diende te worden. Er werd met felle bewoordingen afstand genomen van de samenleving die voort zou vloeien uit de ideeën van Fortuyn, de VVD werd als potentiële regeringspartner aan de kant geschoven, associaties met de conservatieve Burkestichting werden met grote terughoudendheid begroet (de betrokkenheid van Eimert van Middelkoop bij de stichting was nadrukkelijk op persoonlijke titel), dit allemaal bovenop het partijprogramma dat in sociaal opzicht als progressief kan worden bestempeld.

Maar is dat dan erg, een sociaal progressief programma? Nee, daar is nadrukkelijk niets mis mee. De SP heeft er veel succes mee behaald bij de laatste verkiezingen. Maar de ChristenUnie vist, zolang zij haar orthodox-protestantse karakter wil behouden, bepaald niet in dezelfde vijver als de SP. Zij heeft haar eigen doelgroep. Het is natuurlijk mooi dat veel mensen die niet tot de natuurlijke achterban behoren bij het invullen van de Stemwijzer bij de onze partij uitkwamen, maar de stap om ook daadwerkelijk op ons te stemmen blijft voor hen erg groot. De ChristenUnie moet voor het overgrote deel haar stemmen halen bij bijbelgetrouwe christenen, en die zijn lang niet altijd ‘links’ of progressief. Zij zijn niet per definitie zo bang voor ‘rechtse’ politiek als een aantal politici van de ChristenUnie veronderstelden. De afhoudende reacties jegens alles wat zich in het politieke spectrum rechts van de partij bevond, zijn bij een groot aantal mensen niet goed gevallen. De onvrede hierover werd door de tragische dood van Fortuyn alleen maar versterkt, en heeft geresulteerd in een correctie door de kiezer op 15 mei.

Om daarna als politicus te zeggen dat je je in de steek gelaten voelt door de christelijke kiezer lijkt me op z’n minst misplaatst. Geen enkele christen in Nederland heeft immers de morele plicht op de ChristenUnie te stemmen. De nu behaalde 4 zetels vormen wellicht het kernelectoraat van een principiële, progressieve christelijke partij. Indien de ChristenUnie haar naam eer aan wil doen zal nu ook het gesprek moeten worden gezocht met christenen die deze keer een andere keuze hebben gemaakt. Daar past geen verbitterde opstelling bij, maar een open oor voor hen die zich in de boodschap van de ChristenUnie niet vertegenwoordigd voelden.
Het besef dat mensen daar een goede reden voor gehad kunnen hebben is de eerste stap naar succes in de toekomst.

Door Benjamin Anker

« Terug

Reacties op 'Column: Niet links, niet rechts, maar ondertussen ...'

Geen berichten gevonden

Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.