Met deze column sluit ik mijn tijd als columnist voor het WI af. Wie me gevolgd heeft, weet dat mijn grootste zorg om de samenleving is dat die uiteen valt in door groepskenmerken bepaalde identiteiten – dankzij etnisch nationalisme op rechts en identiteitspolitiek op links.

Wat dat betreft is de week waarin in de VS vreselijke rassenrellen uitbraken en waarin CU-leden discussieerden over het mooie essay van Laurens Wijmenga over migratie een treffende week om af te sluiten. Maar deze week is nog iets anders: het is Pinksteren.

Van mijn docent pneumatologie leerde ik ooit dat Pinksteren niet alleen een spraak- maar ook een gehoorwonder was. De discipelen gingen andere talen spreken, en alle toehoorders konden hen in hun eigen talen verstaan. Zowel het spreken als het verstaan waren het werk van de Heilige Geest.

Zo heeft Pinksteren beide kanten van onze politieke extremen iets te zeggen.

Tegen nationalisten zegt het: een ‘volk’ naar Gods ontwerp is een demos, geen ethnos. Een rechtsgemeenschap die ademt en die verwelkomt wie haar beginselen wil omarmen. Het wonder van Pinksteren keert zich tegen uitsluiting op basis van macht of getal, tegen uitsluiting die zegt “Wij zijn met meer, wij waren hier eerst, dus jij past je maar aan”.

Tegen identiteitsdenkers zegt het: het is niet waar dat je alleen kunt verstaan wie jouw ‘geleefde ervaring’ deelt, en dat we dus de maatschappij op basis van aangeboren kenmerken moeten opdelen in groepen – en elk individu reduceren tot slechts een afgevaardigde van zijn of haar groep. Het wonder van Pinksteren keert zich tegen ‘standpuntepistemologie’, tegen uitsluiting die zegt “Jij kunt mij ten principale niet begrijpen, dus je moet gewoon luisteren naar wat ik zeg”.

Voor christenen is met het drieluik Pasen, Hemelvaart en Pinksteren (opstanding en troonsbestijging van Jezus en uitstorting van de Heilige Geest) de toekomst in het heden binnengevallen. Daarmee wordt het pinksterwonder een pinksteropdracht: de opdracht ons samenleven vorm te geven in de richting van de toekomst, waarin elke natie, stam en taal verenigd zal zijn voor Gods troon.

Ik wens onze democratie toe dat we gehoor zullen leren geven aan deze dubbele opdracht: leren spreken over barrières heen, in de taal van de ander, en leren ontvangen over barrières heen, zodat je in jouw taal verstaat wat de ander te zeggen heeft. Een samenleving waarin elk naar Gods beeld geschapen mens weer een ‘wie’ wordt, en niet slechts een ‘wat’.

Alex ten Cate houdt zich bezig met leiderschapsontwikkeling in de financiële sector en denkt af en toe mee met de ChristenUnie.

Dit was zijn laatste maandagmiddagcolumn.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Nadine Boers de column 'Europese groepstherapie'. Tot volgende week!